Tekst Ruben Murk

Deze maand is het DNA-profiel van de 250.000e persoon opgenomen in de DNA-databank voor strafzaken. Begin 2016 waren dat er 224.669. “In de komende 15 jaar zal de DNA-databank nog groeien tot een omvang van ongeveer een half miljoen personen.”

Die verwachting spreekt beheerder van de databank Kees van der Beek uit. @NFI stelde hem vijf vragen over de DNA-databank.

"Het aantal personen in de DNA-databank groeit nog ongeveer 15 jaar tot een omvang van ongeveer 500.000 personen."

Wanneer wordt het DNA-profiel van een persoon opgenomen in de DNA-databank?

“In de DNA-databank worden personen opgenomen die zijn veroordeeld voor een delict waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan. Dat zijn in ieder geval alle delicten waarop een straf van 4 jaar of meer staat, plus enkele andere in artikel 67 lid 1 van het Wetboek van Strafvordering genoemde delicten. Ook inbraken en diefstallen vallen hieronder.”

Kan ook het DNA-profiel van verdachten worden opgenomen?

“Ook personen die verdacht worden van dergelijke delicten moeten meedoen aan een DNA-onderzoek als dat in het belang is van het opsporingsonderzoek en ook hun DNA-profielen worden in de DNA-databank opgenomen. Die DNA-profielen mogen daar echter alleen in blijven als de betrokken persoon veroordeeld wordt. Bij een vrijspraak of sepot moet het DNA-profiel weer verwijderd worden. Ook de DNA-profielen van veroordeelden die in hoger beroep worden vrijgesproken, moeten alsnog worden verwijderd.”

Hoe lang blijft een DNA-profiel in de databank staan?

“De bewaartermijnen voor DNA-profielen van personen variëren tussen de 20 en 80 jaar afhankelijk van de strafdreiging van het delict waarvoor iemand veroordeeld is en de opgelegde straf. Na een nieuwe veroordeling begint de bewaartermijn opnieuw te lopen.”

Blijft de DNA-databank groeien?

“Gegeven het gemiddelde aantal DNA-profielen dat onder de huidige wetgeving jaarlijks wordt opgenomen en de bewaartermijnen, kan worden berekend dat het aantal personen in de DNA-databank nog ongeveer 15 jaar zal groeien tot een omvang van ongeveer 500.000 personen. Daarna worden jaarlijks ongeveer evenveel DNA-profielen van personen opgenomen als dat er weer worden verwijderd omdat de bewaartermijn verstreken is. Overigens geeft ongeveer 6 procent van de veroordeelden die in de DNA-databank worden opgenomen, direct een match met een of meerdere spoorprofielen die al in de DNA-databank aanwezig waren.”

"In de DNA-databank worden personen opgenomen die zijn veroordeeld voor een delict waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan."

Kunnen mensen bezwaar maken tegen opname in de DNA-databank?

“Veroordeelden kunnen bezwaar maken tegen de opname van hun DNA-profiel in de DNA databank. Als dat gebeurt, bewaart het NFI het door de politie bij hen afgenomen celmateriaal totdat de rechter uitspraak heeft gedaan over het bezwaar. Wordt het bezwaar afgewezen, dan wordt er alsnog een DNA-profiel bepaald en opgenomen in de DNA-databank. Als het bezwaar wordt toegewezen, dan wordt het afgenomen celmateriaal vernietigd.”