Tekst Ruben Murk
Een vuurwerkpot wordt op een metalen tafel geplaatst en aangestoken. Bij de eerste pijlen, die met enorme klappen de lucht in worden geblazen, begint de pot te wiebelen en valt om. Pijlen scheren over de grond in plaats van door de lucht. “Je moet er niet aan denken dat dit tijdens de jaarwisseling in een drukke straat gebeurt.”
Uit controles blijkt dat dit jaar 25 procent van de ruim 250 onderzochte partijen vuurwerk niet aan de gestelde veiligheidseisen voldoen.
Op een schietbaan in Brielle vlakbij de Maasvlakte testen deskundigen van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) samen met deskundigen van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) legaal consumentenvuurwerk. Het NFI voert de testen in opdracht van ILT uit.
Ook legaal vuurwerk kan gevaarlijk zijn
Op een gecontroleerde manier steken de deskundigen verschillende soorten potten, pijlen en knallers af. Ze controleren onder meer of de potten stabiel zijn en niet kunnen omvallen, de geluidsnorm (120 decibel) wordt overschreden en of deeltjes te lang blijven branden waardoor ze na de daling mensen kunnen verwonden. “We willen de veiligheid van het consumentenvuurwerk verbeteren”, vertelt senior inspecteur Arno van Dop van de ILT over de controles.
En dat blijkt hard nodig, want de kwaliteit van het consumentenvuurwerk is de afgelopen jaren niet verbeterd. Uit controles blijkt dat dit jaar 25 procent van de ruim 250 onderzochte partijen vuurwerk niet aan de gestelde veiligheidseisen voldoen. “In de afgelopen jaren schommelde dat tussen de 18 en 23 procent. We willen niet stellen dat het slechter gaat, maar de kwaliteit is in de afgelopen jaren in ieder geval niet verbeterd.”
De regels gelden binnen de hele Europese Unie. Landen wisselen onderling informatie uit over afgekeurde partijen of afwijkingen. “Want het is denkbaar dat een partij die wij afkeuren ook op de Duitse markt wordt verkocht.”
Afgekeurde partijen niet meer naar de winkels
"Nederland importeert jaarlijks 14 miljoen kilo vuurwerk, dat in circa 7500 containers binnenkomt via de Rotterdamse haven”, aldus Van Dop. “In China zijn 5000 vuurwerkfabrieken, waarvan er 500 vuurwerk mogen exporteren. Dat vuurwerk heeft in China wel allerlei procedures doorlopen, maar dat bewijst niet dat het ook echt veilig is. Daarom voeren we de testen uit.”
Het afgekeurde vuurwerk mag niet meer worden verkocht. “Tenzij de importeur of fabrikant met een aanpassing het vuurwerk toch nog veilig kan maken. Bijvoorbeeld met een extra ‘voetje’, waardoor een pot niet meer kan omvallen. Maar dat vuurwerk moet wel weer helemaal opnieuw de procedure doorlopen”, aldus Van Dop.
Sommige partijen vuurwerk leveren een laag risico op. Deze partijen worden niet uit de handel gehaald, maar ILT wijst de fabrikanten wel op de tekortkomingen. “Het gaat dan bijvoorbeeld om een etiket dat ontbreekt of een lont dat net te lang of te kort is.”
"Nederland importeert jaarlijks 14 miljoen kilo vuurwerk, dat in circa 7500 containers binnenkomt via de Rotterdamse haven."
Vuurwerk, het blijft oppassen
Volgens inspecteurs van ILT is er veel mooi legaal vuurwerk op de markt. “Hiervoor hoef je niet naar België te rijden en alle risico’s van dien te nemen. Het consumentenvuurwerk hier is mooi en voldoet over het algemeen aan de Europese veiligheidsnormen. Toch blijft het opletten: vuurwerk blijft een product waar gevaaraspecten aan zitten.”
