Tekst Ruben Murk

Het is rond half vier ’s nachts als een verpleegkundige een ronde langs de bewoners van verzorgingshuis ABC in Meppel maakt. Bij het openen van de voordeur van een 88-jarige bewoonster ziet ze hoe een man in de raamopening staat. In paniek sluit ze de deur en belt de politie. 

Ook vindt dat team DNA- en vingersporen en (katten-)haren  op de tape waarmee de vrouw was vastgebonden.

De vrouw is overleden en de dader verdwenen. Haar polsen zijn vastgebonden met tape en ook haar mond is daarmee afgeplakt. Rechercheurs vinden aanwijzingen die mogelijk duiden op een zedenmisdrijf. Uit sectie blijkt dat de vrouw door verwurging om het leven is gekomen. De zaak raakt in de media bekend als de ABC-moord.

Cold case

“Er was sprake van een vrij kleine plaats delict. De sporen bevonden zich in de kleine woning van de vrouw en in de directe omgeving van het verzorgingshuis”, vertelt Jan Scholtens. Hij is coördinator forensische opsporing bij de politie Noord-Nederland en raakte twee jaar na het misdrijf op 16 juni 2009 direct bij het onderzoek betrokken als het wordt opgepakt door een cold caseteam.

Het politieteam stelt vlak na het misdrijf onder meer schoensporen veilig in het raamkozijn en in de directe omgeving van het verzorgingshuis. Ook vindt dat team DNA- en vingersporen en (katten-)haren  op de tape waarmee de vrouw was vastgebonden. Ook wordt in de buurt een fiets gevonden, die mogelijk van de dader is, maar is achtergelaten.

NFI-deskundigen buigen zich over de sporen

Verschillende deskundigen van het Nederlands Forensisch Instituut onderzoeken in de maanden na het misdrijf de verschillende sporen. Ze voeren DNA-onderzoek uit en daaruit blijkt dat de dader mogelijk uit Oost-Europa of Centraal-Azië komt. Maar een match in de DNA-databank voor strafzaken levert het niet op. En zo blijft de dader uit zicht. De politie zet alles op alles om de dader te vinden. Ook alle tactische sporen worden nagelopen en uiteindelijk worden ruim 300 mannen opgeroepen voor een grootschalig DNA-onderzoek. Zonder resultaat. Achteraf blijkt dat de verdachte wel is opgeroepen om DNA af te staan, maar weigerde.

Mishandeling

Een mishandeling van twee agenten zorgt uiteindelijk voor de doorbraak in de zaak. Ehsan M. (geboren in Tajikistan, Centraal-Azië) moet na zijn veroordeling verplicht DNA afstaan. “De DNA-sporen uit de zaak rond de dood van de bejaarde vrouw waren al opgenomen in DNA-databank. Die matchten met het DNA dat van hem was afgenomen na de mishandeling.” Dat brengt de zaak in een stroomversnelling.

Begin januari 2013 wordt M. aangehouden en vindt er een doorzoeking plaats in het huis waar hij met zijn broer en moeder woont. “Daar vonden we een zelfde rol tape. Onderzoek van het NFI toonde aan dat de tape die werd gebruikt bij het vastbinden van de vrouw van dezelfde rol moest komen. Het gerechtshof heeft dat in hoger beroep ook overgenomen”, legt Scholtens uit.

En hoewel hij tot op de dag van vandaag ontkent, krijgt hij 8 jaar celstraf en tbs opgelegd.

Vingersporen, kattenharen en reservesleutel

De vingersporen die op de tape worden gevonden, leveren in 2009 nog geen resultaat op. Maar nieuwe onderzoekstechnieken en een nieuwe kijk op het rapporteren van vingersporenbewijs brengen daar in 2012 verandering in. De rechtbank vindt het onderzoek naar één vingerspoor voldoende, het hof geeft echter in hoger beroep het NFI opdracht alle vingersporen te onderzoeken. Deskundigen komen tot een match voor alle vijf aangetroffen vingersporen op de tape. 

Ook de kattenharen op de plaats delict blijken waardevol voor het onderzoek, die tonen overeenkomst met haar van de kat in de woning van de verdachte. Daarnaast vonden we een reservesleutel van een fiets. Die pas precies op het slot van de fiets die in de buurt van het verzorgingshuis was gevonden.”

Veroordeling

De rechtbank veroordeelt M., maar zowel hij als het Openbaar Ministerie gaan in hoger beroep. Ook het gerechtshof veroordeelt M. en schrijft in het arrest: “Het bewijs van verdachtes daderschap wordt gevormd door (een overvloed aan) door verdachte op de plaats delict achtergelaten dadersporen.” 

En hoewel hij tot op de dag van vandaag ontkent, krijgt hij 8 jaar celstraf en tbs opgelegd.