Tien jaar geleden schafte een wetswijziging de verjaringstermijn af voor misdrijven waar levenslang op staat. De politie eenheid Rotterdam zag de mogelijkheid om meer aan cold case zaken te werken.

"Zijn er voldoende aanknopingspunten dan pakt de politie de zaak op. En met succes. Het team loste door de jaren heen in vlot tempo en met succes oude zaken op."

De eenheid heeft gekozen voor een vast team dat zich structureel inzet om onopgeloste zaken alsnog te proberen op te lossen. Met het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) is afgesproken om de komende twee jaar sporen uit ruim 40 zaken uit de jaren ’80 en ’90 te bekijken met de huidige onderzoekstechnieken.

Wanneer alle tactische en technische recherchemogelijkheden zijn uitgeput maar de zaak nog niet is opgelost, verdwijnt deze als cold case op de plank. Tot de recherche nieuwe aanwijzingen of mogelijkheden ziet om de zaak te heropenen. Vaak wordt zo’n cold case alleen opgepakt op het moment dat er tijd voor is. Wanneer zich een nieuwe zaak aandient, verdwijnt de coldcase weer naar de achtergrond met het risico dat de zaak niet werd opgelost voordat de verjaringstermijn was verstreken. Een wetswijziging in 2006 maakte mogelijk dat de politie een cold case altijd opnieuw kan bekijken.

Cold cases oplossen

In datzelfde jaar zette cold caseteamleider René Bergwerff in Rotterdam een vast team op, dat gestructureerd naar oude zaken ging kijken. Het uitgangspunt van het team was eenvoudig: op zoek naar nieuwe kansen. Vanuit die gedachte begon het team, dat bestaat uit 9 personen, aan de voorraad cold cases.

Bergwerff: “Voor de wetswijziging werd gekeken naar zaken die dreigden te verjaren. Nu maken we de afweging om een zaak te bekijken op basis van de beschikbaarheid van een dossier en de beschikbaarheid van mogelijke bewijsstukken of sporen. Zijn er voldoende aanknopingspunten dan pakken we de zaak, in overleg met het OM, op.” En met succes. Het team loste door de jaren heen in vlot tempo en met succes oude zaken op.

"De dader is zich er niet altijd van bewust dat de politie de zaak opnieuw bekijkt. Hierdoor heb je meer tijd om verschillende middelen in te zetten."

Nieuwe onderzoekstechnieken

Door gebruik te maken van onderzoekstechnieken die enkele decennia terug nog niet bestonden, zoals DNA-verwantschapsonderzoek, kan opnieuw worden gerechercheerd. Bergwerff legt uit: “Sporen opnieuw door het NFI laten bekijken, kan een daderprofiel opleveren. Soms is er geen hit, maar komt er wel iets uit verwantschapsonderzoek.” Wanneer op basis hiervan een match tot stand komt, probeert het cold caseteam ook tactisch vast te stellen wie de verdachte is. 

Een sterk daderspoor is een stap in de goede richting, maar niet altijd voldoende om iemand aan te houden. Het team probeert daarom een verdachte te triggeren om over zijn of haar kennis van de zaak te gaan praten. Jeanet Noordijk, forensisch onderzoeker bij het Rotterdamse cold caseteam: “Bij een cold case heb je veel mogelijkheden om zelf de regie in handen te houden. De dader is zich er niet altijd van bewust dat de politie de zaak opnieuw bekijkt. Hierdoor heb je meer tijd om verschillende middelen in te zetten.”