Ria van der Steen verloor haar beide ouders door de ramp met vlucht MH17. Het duurde bijna een half jaar voordat Van der Steen de boodschap kreeg dat Jan en Neel waren geïdentificeerd. “De onderzoekers die dat hebben gedaan, hebben er voor gezorgd dat ik nu weer kan lachen en me soms weer gelukkig kan voelen.”
Het verhaal van Ria van der Steen (47) staat in het boek MH17 – De thuisreis dat op 12 november verschijnt. Hierin verwoorden nabestaanden – onder wie Van der Steen – welke impact de ramp en het identificatieonderzoek op hun hebben gehad.
“Mijn dochter kwam thuis en zag dat ik heel veel telefoontjes had gemist."
Rondreis
De ouders van Ria van der Steen zouden een rondreis gaan maken op Borneo. “Mijn vader was 71, mijn moeder 78. Maar ze waren nog heel actief en gingen nog regelmatig op reis. Er bleef in hun leven geen half uurtje onbenut”, vertelt ze. “Ik heb ze kort voor dat ze vertrokken nog gezien. Zijn we een lang weekend bij ze geweest. We hebben heel normale dingen gedaan, gepraat, biertje gedronken. Dat is een heel mooie herinnering.”
Op de fatale dag geniet Ria van der Steen van het zomerse weer, onder de luifel ligt ze in een hangmat. “Mijn dochter kwam thuis en zag dat ik heel veel telefoontjes had gemist. Ik heb mijn stiefzus direct teruggebeld. Buren zeggen dat ze een oerschreeuw hebben gehoord. Zelf kan ik dat niet herinneren. Ik weet wel dat ik vol ongeloof zat: dit kan niet. Je wilt het gewoon niet geloven.”
Wereld stort in
Het nieuws ging als een lopend vuurtje door het dorp. “In no time stond de straat vol met mensen die wilden weten of mijn ouders in het vliegtuig zaten. Mijn wereld stortte in. Ik heb de hele avond voor de buis gekluisterd gezeten. Er was op Schiphol een bijeenkomst voor nabestaanden, maar ik ben daar niet geweest. Ik hoefde niet daarheen om bevestiging te krijgen. Bovendien had ik het idee dat niks zou missen als ik tv zou blijven kijken.”
Daarna breekt een periode aan waarin veel geregeld moest worden. “We zijn naar het huis van mijn ouders in Limburg gegaan. We hadden papieren nodig. We wilden daar heen. We hadden toen nog geen idee dat de identificatie zo lang zou duren.”
Nachtmerries
Ria van der Steen leeft die periode in een roes en wordt geteisterd door nachtmerries. “Ik had een steeds terugkerende droom, dat het vliegtuig ontplofte in de lucht, dat mijn vader mij aan het zoeken was en dat ik die mensen niet heb kunnen helpen. Dat bleef zich maar herhalen. Achteraf bleek de identificatie heel nodig om deze periode af te sluiten.”
Die identificatie liet maanden op zich wachten. Eind november wordt eerst haar vader geïdentificeerd. Op 9 december volgde de identificatie van haar moeder. “Ze hebben maar kleine stukjes teruggevonden”, verhaalt Ria van der Steen. “De bevestiging dat mijn ouders in het vliegtuig zaten had ik niet nodig. Voor mij werden het langzaam weer mijn ouders. Stukje voor stukje werd mijn beeld van hen completer. Het waren niet langer alleen de nare beelden van verbrande lichamen.”
“Ik vind dat alle nabestaanden het boek moeten lezen."
Emoties
Ria van der Steen twijfelde geen moment toen haar werd gevraagd mee te werken aan het boek. “Het werk van de onderzoekers, dat vind ik het allermooiste. Ik ben bij het NFI geweest en ik heb de labs gezien waar de identificatie heeft plaatsgevonden. Dat is allemaal heel klinisch. Maar de onderzoekers hebben met heel veel gevoel en emotie aan de identificaties gewerkt.”
Ze vervolgt: “Ik vind dat alle nabestaanden het boek moeten lezen. Wij hebben het heel zwaar gehad. Maar ook de onderzoekers hadden het zwaar. Toch hebben zij de drive en de motivatie gevonden om door te blijven gaan. Voor ons! Het is mooi dat de techniek er is, maar uiteindelijk moeten de mensen het wel voor elkaar krijgen.”
