Tekst Ruben Murk
Vervalsen van identiteitsdocumenten is steeds moeilijker omdat deze documenten steeds meer unieke kenmerken bevatten. Het wordt voor criminelen daarom steeds interessanter om niet hun ID-kaart of paspoort te vervalsen, maar juist om hun uiterlijk aan te passen.
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) organiseerde onlangs een deskundigendag voor documentdeskundigen voor onder meer politie, douane, marechaussee en de Rijksdienst Wegverkeer. Zij spraken onder meer over nieuwe trends en technieken om documentfraude op te sporen en te bestrijden.
"Het lijkt eerder een scenario uit een film."
Fraudebestendig
Identiteitskaarten, paspoorten en rijbewijzen worden steeds beter beveiligd en dat maakt vervalsen steeds moeilijker. “Criminelen lijken daardoor vaker te grijpen naar andere manieren om toch te kunnen reizen. Er zijn gevallen bekend waarbij reisdocumenten worden gestolen en criminelen hun eigen uiterlijk aanpassen”, zegt Koen Herlaar, documentonderzoeker bij het NFI.
Het lijkt eerder een scenario uit een film: iemand die een masker opzet om op heel iemand anders te lijken. Eddie Murphy speelde op die manier verschillende typetjes in the Nutty Professor. Acteur Martin Lawrence deed min of meer hetzelfde in de Big Mama’s House-films.
Grimeur
Toch blijken deze scenario’s realiteit. Tijdens de deskundigendag was ook een professionele make-upartist uitgenodigd. Zo’n grimeur kan bijvoorbeeld met gips of glasvezel en latex een gezicht namaken.
“Zij vertelde ooit te zijn benaderd door iemand die 10.000 euro bood om op iemand op de pasfoto van een paspoort te lijken”, vertelt Herlaar. “Zij heeft dat geweigerd. Maar dit soort dingen gebeuren.” Tijdens de deskundigendag liet de grimeur zien hoe eenvoudig het is om een paar kleine aanpassingen iemand op iemand anders te laten lijken.
"Je hoort dan van elkaar wat er speelt en kunt daarmee rekening houden in je eigen werk.”
Make-up
Met wat make-up, een snor en een soort klei kan een grimeur een uiterlijk vrij snel aanpassen. “Ze was per persoon ongeveer drie uur bezig en de twee vrijwilligers die zij onder handen nam, leken aan het einde van de dag echt op elkaar.”
“We hebben met de deskundigen besproken hoe je zulke fraudegevallen toch kunt herkennen. Het is belangrijk om op hele specifieke kenmerken en karakteristieken te letten. Zo schijnt het heel lastig te zijn om de juiste huidtint na te bootsen”, zegt Herlaar. “Het is daarom heel nuttig om eens in de zoveel tijd als deskundigen samen te komen. Je hoort dan van elkaar wat er speelt en kunt daarmee rekening houden in je eigen werk.”
