Tekst Ruben Murk

Rick van Rijn is van huis uit kinderradioloog, maar bekleedt sinds de zomer van dit jaar ook de bijzondere leerstoel ‘Forensische Radiologie in het bijzonder de forensische kinderradiologie’ bij het AMC in Amsterdam. De hoogleraar verwacht dat radiologie een steeds belangrijkere rol gaat spelen in onderzoek in strafzaken.

Van Rijn is een dag in de week te vinden op het Nederlands Forensisch Instituut (NFI): als deskundige is hij vaak betrokken bij kindermishandelingszaken. Hij analyseert de radiologische beelden en maakt daarvan een rapport op. “Op de beelden is bijvoorbeeld te zien of een slachtoffer fracturen heeft. Op basis van het soort fractuur kunnen we iets zeggen over wat de oorzaak kan zijn”, legt hij uit.

“Een dergelijke fractuur ontstaat door een mishandeling, doordat er aan het gewricht is getrokken”

Sporen behouden

Van Rijn vermoedt dus dat radiologie een steeds belangrijkere rol gaat spelen in de forensische wereld. Het voordeel van radiologie is dat een lichaam intact blijft en sporen daardoor behouden blijven, schetst de radioloog. Daarnaast worden radiologische beelden wereldwijd in hetzelfde formaat opgeslagen wat een contra-expertise eenvoudig maakt.

Van Rijn specialiseerde zich al vroeg tot kinderradioloog. “Laat mij bijvoorbeeld niet naar de knie van Robin van Persie kijken”, zegt hij met een glimlach. Waarmee hij maar wil aangeven hoe divers de verschillende specialisaties binnen radiologie zijn.

Pijpbeen

Des te meer weet hij over fracturen bij kinderen. Van Rijn tekent een pijpbeen met een fractuur boven aan het bot. “Een dergelijke fractuur ontstaat door een mishandeling, doordat er aan het gewricht is getrokken”, schetst hij. En zo heeft hij legio voorbeelden van hoe hij aan de hand van radiologische beelden mishandeling kan herkennen.

Bij het beoordelen van beelden is zijn kennis en ervaring belangrijk. Maar het is volgens Van Rijn ook essentieel om de literatuur goed bij te houden. Uit die literatuur blijkt onder meer hoe vaak kinderen worden mishandeld. In Nederland zou het jaarlijks gaan om 120.000 tot 170.000 gevallen, waarvan een kwart fysiek.

Mensen die in hun jeugd zijn mishandeld, kunnen op latere leeftijd gezondheidsklachten krijgen.

Longkanker

Andere vormen van mishandeling zijn onder meer verwaarlozing en psychische mishandeling. “En dat heeft vaak allerlei negatieve gevolgen op latere leeftijd. Het heeft een psychologisch effect. Maar mensen die in hun jeugd zijn mishandeld, kunnen op latere leeftijd gezondheidsklachten krijgen. Een oorzaak zou kunnen zijn dat deze groep bijvoorbeeld vaker gaat roken”, schetst hij voorzichtig.

De cijfers doen hem niet bij de pakken neerzitten. “Het geeft me juist een drive om mijn werk goed te doen. Om te zeggen of een verhaal klopt en dat zo goed mogelijk te onderbouwen.” 

De komende jaren gaat Van Rijn zich bezighouden om radiologie verder te borgen in het binnen forensisch onderzoek en gaat hij een brug slaan tussen de forensische en de medische wereld. Want die kunnen - zijn inziens - nog veel van elkaar leren.