Tekst Ruben Murk
Forensisch patholoog Bela Kubat van het NFI begon deze week als bijzonder hoogleraar Forensische Pathologie aan de Universiteit van Maastricht. “Ik doe dit echt niet voor de toga. Er zijn in mijn vakgebied zo veel vernieuwingen mogelijk.”
Kubat werkt al meer dan 10 jaar als forensisch-patholoog bij het Nederlands Forensisch Instituut. Het is de bedoeling dat ze twee dagen per week in Maastricht te vinden is. @NFI stelde Kubat zeven vragen.
Wat houdt het hoogleraarschap precies in?
“Mijn hoofdtaak is het geven van onderwijs aan onder meer specialisten, studenten en geneeskundigen. Het gaat om vakgebieden die te maken kunnen krijgen met toegebracht letsel. In opleidingen wordt nu niet of minimaal aandacht besteed aan forensisch-medische problematiek. Ik ga hiervoor onderwijs ontwikkelen en geven.”
Waarom is dat nodig?
“Wat mensen niet kennen, herkennen ze ook niet. Dat herbergt een risico. Medisch specialisten hoeven geen forensisch-patholoog te zijn, maar ze moeten het wel een aantal keren hebben gezien, om een mishandeling te kunnen vermoeden. Als ze een mogelijke mishandeling signaleren, kunnen ze een expert vragen om mee te kijken.”
Het gaat dan bijvoorbeeld om kindermishandeling?
“Dat kan. Maar ik zou ook graag willen weten hoe groot het probleem onder ouderen is. Het onderwerp begint maatschappelijk gezien in de ‘picture’ te komen. We zouden moeten inventariseren of er een groot probleem is.”
Wat is uw persoonlijke ambitie?
“Ik doe dit echt niet voor de toga. Natuurlijk is het fijn om erkenning te krijgen, maar daar gaat het me niet om. Ik wil bekendheid geven aan het vak van forensische pathologie en geneeskunde. Onbekend maakt onbemind. Dat beeld wil ik verbeteren. Daarnaast wil ik het belang van forensisch-medisch onderzoek benadrukken. Het is heel lastig om geld voor research te krijgen.”
Welke ontwikkelingen gaan we de komende jaren in uw vakgebied zien?
“Er zijn heel veel vernieuwingen mogelijk. Een voorbeeld: We bevinden ons in het genetische tijdperk. Aan de hand van de genen kunnen we heel veel doen aan datering van letsels.”
Hoe werkt dat?
“Het lichaam herstelt zichzelf en heeft systemen met verschillende stappen in het genezingstraject. Die genezing gaat via eiwitten. Die worden geproduceerd op het moment dat het letsel ontstaat. Die productie heeft te maken met de genen. De combinatie van informatie uit zowel eiwitten als genen kan het tijdsbestek waarin een verwonding is ontstaan of iemand is overleden, exacter bepalen dan het tot nu toe mogelijk is.”
Kan het NFI daarbij profiteren van kennis die al is opgedaan in de medische wereld?
“Jazeker, je kunt kennis naar de forensische praktijk vertalen. In de medische wereld is bekend hoe een hartinfarct zich ontwikkelt. Die kennis wordt daar gebruikt voor genezing. Voor forensisch-pathologen kan die kennis interessant zijn om vast te stellen hoe oud een hartinfarct is. Maar daar is meer onderzoek voor nodig en dat kost geld. Daarom is het zo belangrijk het vakgebied op de kaart te zetten.”