Is een DNA-profiel altijd 100 procent uniek? Hoe realistisch zijn series als CSI en Bones? En: bestaat de perfecte moord?
DNA-deskundige Lex Meulenbroek van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) schoof aan bij Radio Veronica waar luisteraars hem alles mochten vragen. @NFI selecteerde vijf vragen, inclusief de antwoorden die Meulenbroek gaf.
Is een DNA-profiel altijd 100 procent uniek?
“DNA-profielen die we tegenwoordig maken, die cijfercodes, zijn nagenoeg uniek. De enige personen die hetzelfde DNA-profiel hebben, dat zijn de eeneiige tweelingen. Er zitten hele kleine verschillen in, maar de profielen zijn hetzelfde. Bij tweelingen moeten we andere dingen gebruiken om ze uit elkaar te houden.”
Heeft al het leven op aarde hetzelfde basis-DNA?
“DNA verschilt per persoon en per soort wezens. Maar in grote lijnen zitten er wel overeenkomsten in, bij mensen en apen en varkens. Maar er zitten genoeg verschillen tussen al die verschillende beesten en tussen mensen. Behalve dus bij eeneiige tweelingen, voor de rest hebben ze allemaal verschillend DNA.”
Hoe realistisch zijn series als CSI en Bones?
“Natuurlijk is dat geromantiseerd. DNA-onderzoek gaat veel sneller dan vroeger, maar zo snel als in die series kan natuurlijk niet. Dat verhaal is ook binnen vijf minuten klaar. Het ligt aan de kwaliteit van de sporen, maar DNA-onderzoek kan al binnen twee dagen. Soms zijn sporen wat ingewikkelder, dan duurt het iets langer.”
Wordt er wel eens gelachen op de werkvloer bij het NFI?
“Het is natuurlijk heel serieus en soms ook ingewikkeld werk. Maar we zijn ook gewoon mensen hoor; we lachen ook en gaan uit.”
Bestaat de perfecte moord?
"Dat denk ik niet. Je ziet – en dat is interessant aan DNA-onderzoek – soms duurt het gewoon 20 jaar, maar uiteindelijk lopen ze wel tegen de lamp. Als er goede sporen zijn, komen ze uiteindelijk toch wel achter de tralies.”