Tekst Ruben Murk

De eigenaar van een noedelrestaurant in China mengde maandenlang opium door zijn noedels, zo meldden tal van media vorige week. De man liep tegen de lamp omdat een klant tijdens een politiecontrole positief werd getest op drugsgebruik. Het onderzoek leidde uiteindelijk naar het restaurant.

De restauranteigenaar verklaarde tegenover de politie dat hij de papaver in zijn noedels verwerkte.

“Opium is in Nederland eigenlijk een drug uit de vorige eeuw”, zegt toxicoloog en wetenschappelijk onderzoeker Klaas Lusthof van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). “Het is een extract van papaverbollen waaruit morfine kan worden gemaakt. Morfine kan worden gebruikt voor pijnbestrijding”, legt hij uit. “Ruwe opium wordt als zodanig weinig gebruikt. Het wordt meestal chemisch omgezet in heroïne en gezuiverd.”

Snuiven en roken

Papavertelers snijden de bolletjes in, waardoor de opium (een sap) eruit stroomt. Het vocht droogt op en wordt er afgeschraapt. De opium kun je roken, snuiven, injecteren of doorslikken. “Roken, snuiven en injecteren heeft het snelste effect omdat het dan vrijwel direct in de bloedbaan wordt opgenomen”, vertelt Lusthof.

De papaverbollen die overblijven, zijn in feite restproducten. “Maar ook daarin zitten nog werkzame stoffen, omdat de opium door de hele plant zit en er nooit helemaal uitloopt.” De restauranteigenaar verklaarde tegenover de politie dat hij de papaver in zijn noedels verwerkte.

Verslaving

Lusthof treedt met enige regelmaat op als getuige-deskundige in strafzaken. Als toxicoloog kan hij iets vertellen over de invloed van drugs op het menselijk lichaam en geest. “Opium heeft invloed op het centrale zenuwstelsel. Het heeft – zoals wij dat noemen – een dempend effect. Dat betekent dat het je suf maakt. Je hersenfuncties worden minder. Maar het geeft ook een heel prettig gevoel, vergelijkbaar met het gevoel als je wordt beloond.”

Maar hoe verslavend is opium? “Wat voor alle drugs geldt, geldt ook voor opium. Je kunt er afhankelijk van worden. Het geeft eerst een prettig gevoel, op het moment dat het is uitgewerkt, volgt een veel mindere periode. Je hebt ook steeds meer nodig om hetzelfde prettige gevoel te krijgen. Roken en injecteren werken het meest verslavend, omdat het effect dan het snelst en meest heftig is.”

"Grote hoeveelheden papaver smaken bitter. Het is dus vraag of er grote hoeveelheden door noedels zijn gemengd."

Klanten

Terug naar het noedelsrestaurant. De eigenaar zei tegen de politie dat hij zijn noedels van een betere smaak wilde voorzien door de papaver er doorheen te mengen. “Grote hoeveelheden papaver smaken bitter. Het is dus vraag of er grote hoeveelheden door noedels zijn gemengd.”

Of de klanten er een lekker gevoel aan overhielden, is maar zeer de vraag. “Bij het innemen van drugs gaat het niet alleen om de werkzame stoffen. Ook de setting speelt een rol. Als mensen denken dat er iets door hun eten is gemengd, kunnen ze dat ook als heel onprettig ervaren. En drugs kunnen dat gevoel versterken."