Tekst Ruben Murk

Ze leefden jarenlang in onzekerheid, maar koesterden ook hoop dat de moordenaars van hun broer en dochter alsnog zouden worden gevonden. Dadersporen en geavanceerder DNA-onderzoek bleken jaren later van onnoemelijke waarde.

“DNA-onderzoek is ontzettend belangrijk geweest in ons leven.”

De 15-jarige Andrea Luten werd in 1993 vermoord in het Drentse Ruinen. Verschillende verdachten passeerden de revue. Eén van hen werd zelfs voor de rechter gebracht en vrijgesproken. Maar de ontwikkeling van DNA-onderzoek bracht in 2009 alsnog de dader in beeld.

Kroongetuige DNA

Het verhaal van Lammi Luten, moeder van Andrea, vertoont gelijkenissen met het verhaal van Julien Ghurahoo. Zijn broertje Arthur werd in 1986 op 11-jarige leeftijd misbruikt en dood achtergelaten. Ook hier zat het onderzoek muurvast, maar leverde een DNA-match jaren later alsnog een identificatie van de dader.

DNA-deskundige Lex Meulenbroek van het NFI behandelt beide zaken in zijn boek Kroongetuige DNA, dat vanaf donderdag in de winkels ligt. Aan de hand van in totaal 25 zaken neemt hij de lezer mee langs 25 jaar DNA-onderzoek. Luten twijfelde geen moment toen Meulenbroek haar vorig jaar vroeg mee te werken aan het boek.

Tralies

“DNA-onderzoek is ontzettend belangrijk geweest in ons leven”, vindt Luten. “Daders moeten weten dat ze verantwoording moeten afleggen, zeker als er DNA is gevonden. Ik hoop dat die wetenschap mensen weerhoudt misdrijven te plegen. Hou je maar in, overal blijft DNA achter.” 

Maar DNA-onderzoek sluit ook verdachten uit, weet Luten. “Het laatste waar we op zaten te wachten is dat de verkeerde achter de tralies zou belanden. Als dat gebeurt lig je overhoop. Je moet dan niet alleen weer helemaal van vooraf aan beginnen, je voelt je ook schuldig.”

“Ik ben niet alleen mijn broertje verloren, maar ook mijn vader. Hij is door verdriet verteerd. Mijn moeder is alleen achtergebleven.”

Verstoppen

In de jaren 90 zag Luten regelmatig tv-programma’s waarin wetenschappers lieten zien voor welke toepassingen ze DNA konden gebruiken. “Wow dacht ik toen. Dat moet verdergaan. Ik had alleen niet in de gaten dat het nog zo lang zou duren.” Want pas in 2009 loopt de moordenaar van Andrea tegen de lamp. Hij moet dan DNA afstaan, nadat hij is veroordeeld voor huiselijk geweld. Dat levert een match op met een haar die op Andrea was gevonden.

Ook Julien Ghurahoo en zijn familie moesten jarenlang leven zonder dat ze weten wie hun broertje heeft misbruikt en vermoord. “Ik ben niet alleen mijn broertje verloren, maar ook mijn vader. Hij is door verdriet verteerd. Mijn moeder is alleen achtergebleven.” Ghurahoo’s werkte mee aan het boek, omdat hij een duidelijke boodschap wil meegeven: “Mensen moeten zich bewust zijn: blijf van anderen af. Je kunt je niet meer verstoppen.”