Tekst Ruben Murk

Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) werkt volgens internationale normen en zet zich in voor gestandaardiseerd onderzoek in heel Europa.

Om de kwaliteit van het forensisch onderzoek te bewaken, hanteert het NFI de internationale ISO-normeringen.

Dit sluit aan bij het pleidooi van minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie eind april om voor  EU-landen gelijke kwaliteitsnormen te gaan hanteren voor forensisch onderzoek. Opstelten hield zijn pleidooi in Finland tijdens een overleg met collegaministers. De bewindsman ziet voordelen in een Europese standaard. Hiermee kunnen resultaten van onderzoek gemakkelijker worden gebruikt als bewijs in ieder willekeurige rechtszaal in Europa.

Veilig en betrouwbaar

De accreditatie van forensisch onderzoek is – met uitzondering van DNA-analyses – niet wettelijk verplicht. Accreditatie voor overig forensisch onderzoek is vrijwillig. In 2015 komt er ook een verplichte accreditatie voor vingersporenanalyses. 

Om de kwaliteit van het forensisch onderzoek te bewaken, hanteert het NFI de internationale ISO-normeringen. De Raad voor Accreditatie controleert als externe partij of het NFI zich aan die normen houdt. Dergelijke normeringen zijn er niet alleen voor het onderzoekswerk in de laboratoria, maar ook voor onderzoek op de plaats delict.

Grensoverschrijdend

Als je op een plaats delict sporen moet veiligstellen, wil je dat volgens bepaalde richtlijnen doen, leggen Paul van den Hoven en Dennis Boon uit. Zij werken bij het mobiel forensisch team (MFT) van het NFI en doen regelmatig - op verzoek van de forensische opsporing van de politie - onderzoek op een plaats delict. “Je stelt sporen in een bepaalde volgorde veilig. Op die manier voorkom je dat je sporen mist of sporen onbruikbaar maakt”, vertelt Van den Hoven.

Volgens hem en Boon is er behoefte aan eenduidige richtlijnen binnen Europa. Boon wijst erop dat veel criminaliteit grensoverschrijdend is. Vooral in de grensregio van Limburg en Noord-Brabant. Als je die criminaliteit gezamenlijk wilt aanpakken, zijn standaard forensische normen onmisbaar.

Als je de criminaliteit gezamenlijk wilt aanpakken, zijn standaard forensische normen onmisbaar.

Dwaling

Daarnaast is er nog een belangrijke reden: “Europa wil gelijke rechten voor iedereen. Dat betekent ook dat de kwaliteit van de forensische dienstverlening overal goed is. Je wilt als burger in Europa niet de dupe worden van een dwaling door de slechte kwaliteit van het forensisch onderzoek”, zegt Ralph Kleuskens. Hij is namens het NFI voorzitter van een Europese projectgroep die werkt aan Europese forensische standaarden.

“De huidige ISO-normering houdt geen rekening met de forensische context. Een farmaceut werkt met ideale grondstoffen onder ideale omstandigheden. Dat geldt niet als je sporen veilig stelt op een plaats delict. Daar zijn de omstandigheden niet ideaal en bestaat het risico op verlies of vervuiling van sporen.” De nieuwe forensische normeringen moeten dan ook al het forensisch werk borgen; van de plaats delict totdat het bewijsmateriaal bij de rechter ‘op tafel’ ligt.