Tekst Ruben Murk

Onderzoekers van het NFI ontwikkelen een methode waarmee ze aan de hand van vetzuren kunnen bepalen hoe oud een vingerspoor is. Vingersporendeskundige Marcel de Puit van het NFI is ervan overtuigd dat deze ontwikkeling politie en justitie enorme tijdwinst gaat opleveren.

"We kunnen dan zeggen: deze vingersporen zijn veel ouder dan het misdrijf. Of juist: deze vingersporen zijn rondom het tijdstip van het misdrijf achtergelaten."

“We konden tot nog toe vingersporen zichtbaar maken. Maar we zijn straks ook in staat om een selectie te maken welke sporen we verder moeten onderzoeken. We kunnen dan zeggen: deze vingersporen zijn veel ouder dan het misdrijf. Of juist: deze vingersporen zijn rondom het tijdstip van het misdrijf achtergelaten”, legt De Puit uit.

Kwast

De rol van het vingerspoor in de opsporing gaat daarmee de komende jaren sterk veranderen. Tot voor kort maakte de rechercheur van de politie met een kwast en poeder een vingerspoor zichtbaar. Dat spoor vertelde eigenlijk alleen dat iemand daar was geweest, dat er contact was geweest. Zodra een verdachte in beeld was, kon een vergelijking tussen het spoor en de afdrukken van de verdachte worden gemaakt.

Volgens De Puit valt er met de datering van vingersporen nog veel meer winst te boeken. Want als je die zo nauwkeurig mogelijk kan bepalen, kun je misschien vaststellen in welke volgorde handelingen op een plaats delict hebben plaatsgevonden. Deskundigen kunnen daarmee bijvoorbeeld reconstrueren wat er voorafging aan een misdrijf of een verhaal van een verdachte staven.

Breiclub

De Puit verwacht bovendien dat onderzoekers meer informatie uit een vingerspoor gaan halen. “Het vingerspoor gaat iets vertellen over de donor, zonder dat we al precies weten wie dat is’’, zegt Marcel de Puit. “Wat je eet, is wat je zweet’’, is zijn stelling. “En die informatie is aan de hand van bijvoorbeeld aminozuren terug te vinden in vingerafdrukken.”

Deze ontwikkeling staat overigens nog in de kinderschoenen, maar kan in de toekomst mogelijk een belangrijke rol spelen bij het onderzoeken van een zaak. Een voorbeeld: tante Annie is vermoord tijdens een weekendje weg met de breiclub. Ze wordt gevonden in de keuken. Er waren meer dan 30 vrouwen mee. Bijna allemaal zijn ze keuken geweest en hebben daar vingersporen achtergelaten.

“Wat je eet, is wat je zweet.’’

Nader onderzoek

In vingersporen die mogelijk iets te maken hebben met de moord, zijn de aminozuren aspartaamzuur en phenylalanini aangetroffen, de bouwsteen van de zoetstof aspartaam. En van de meer dan 30 dames die mee waren op het weekendje uit, dronken er de avond voor de moord 5 cola light, waarin de zoetstof is verwerkt. “De winst is dat de politie een selectie kan maken. De politie kan veel van de aanwezige breiliefhebbers uitsluiten als verdachte”, legt De Puit uit.

Het NFI kan overigens nog niet direct beginnen met het dateren van vingersporen in strafrechtelijke onderzoeken. De Puit wil dat eerst collega-instituten in het buitenland ervaring met de methode opdoen. Daardoor ontstaat meer draagvlak en kennis. Daarna is waarschijnlijk de weg vrij om de methode in te zetten.